در این مطالعه با استفاده از الگوی خود توضیح با وقفه های گسترده (ARDL) و با روش آزمون رویکرد کرانه ها، رابطه بلندمدت بین بهره وری کل عوامل تولید و بهره وری نیروی کار را طی سالهای 1386 - 1349 در ایران ارزیابی می شود. نتایج مقاله نشان می دهد که رابطه بلندمدت دو طرفه بین بهره وری کل عوامل تولید و بهره وری نیروی کار وجود دارد و بهره وری کل عوامل تولید و بهره وری نیروی کار بر همدیگر اثر مثبت و معناداری دارند.

در صورت وجود ارتباط میان سطوح نهاده های قابل مشاهده و شوک های بهره وری غیرقابل مشاهده در تابع تولید، برآوردگرهای حداقل مربعات معمولی(OLS) اریب خواهند بود. رویکرد تابع کنترل در کنار روش های متغیرهای ابزاری(IV) و گشتاورهای تعمیم یافته(GMM) برای حل این مساله، بیشترین کاربرد را در برآورد تابع تولید دارند. در این مقاله با استفاده از داده های صنایع کارخانه ای 31 استان ایران در دوره 98-1391، تابع تولید با روش داده های پانل متعارف و تابع کنترل برآورد و مقایسه شد. یافته ها نشان می دهد برآوردگر OLS در روش های داده های پانل، ضرایب متغیرهای آزاد(نیروی کار) را بیش از حد برآورد می کند که این نتیجه با استدلال لوینسون و پترین(LP)(2003) همسو است. در روش های رویکرد تابع کنترل، برآوردگرهای روش وولدریج(WR) کاراتر از روش LP است. در میان الگوریتم های بهینه سازی، نتایج الگوریتم نلدر و مید(nm) از کارایی بیشتری برخوردار است. با فرض درونزایی موجودی سرمایه، یافته ها حکایت از آن داشت روش تصحیح ACF (با کنترل وابستگی تابعی نیروی کار) در مقایسه با روش LP کارایی بیشتری دارد. در نهایت استفاده از ابزارهای پانل پویا در رویکرد MR سبب افزایش کارایی برآوردگرها می شود. یافته های مقاله این موضوع را خاطر نشان می کند که وابستگی تابعی نیروی کار و درونزایی موجودی سرمایه می توانند مسائل مهمی در برآورد تابع تولید باشند که نباید از آنها غافل بود. به نظر می رسد مدل های غیرخطی GMM به طور کلی، و مدل های تابع کنترل یعنی OP، LP با تصحیح ACF و MR به طور خاص، در برآورد تابع تولید برای کنترل شوک های بهره وری غیرقابل مشاهده بایستی مدنظر قرار گیرند.

مقایسه وضعیت قیمت مواد غذایی طی دوره های مختلف، حاکی از نوسانات و رشد مداوم سطح عمومی این قیمت هاست. تغییر در متغیرهای بخش کشاورزی به عنوان تامین کننده اصلی مواد غذایی، قیمت این مواد را تحت تاثیر قرار می دهد. از جمله این متغیرهای تاثیرگذار، شوک های بهره وری و شکاف تولید در بخش کشاورزی است. در این مطالعه به منظور استخراج شوک های بهره وری و شکاف تولید از فیلتر هودریک پرسکات و فیلتر کالمن استفاده شده است. همچنین به منظور بررسی تاثیر این متغیرها بر رشد قیمت های مواد غذایی طی سال های 86-1355، آزمون جوهانسون و مدل تصحیح خطای برداری به کار گرفته شده است. نتایج نشان می دهد که شوک های بهره وری تاثیر معکوس و شکاف تولید بر رشد قیمت های مواد غذایی تاثیر مثبت و معنی داری داشته است. همچنین از میان متغیرهای مورد بررسی، شوک منفی بهره وری، افزایش قیمت های مواد خوراکی را بیشتر متاثر ساخته است. بنابراین بایستی به مدیریت و جلوگیری از بروز شوک های منفی در مقایسه با شوک های مثبت اهمیت بیشتری داده شود. همچنین ایجاد راه هایی جهت افزایش بهره وری و نزدیکی سطح تولید بالفعل به تولید بالقوه می تواند از راه های کنترل افزایش قیمتها در بخش کشاورزی ایران باشد.

ارتقای بهره وری کل عوامل تولید یکی از اهداف اقتصادی است و شناخت عوامل موثر بر آن همواره از سوی اقتصاددانان مورد تاکید بوده است. از مهم ترین عوامل موثر بر ارتقای بهره وری کل عوامل تولید، می توان به کارآفرینی اشاره نمود. با توجه به اهمیت این مسئله، مطالعه حاضر به ارزیابی نقش کارآفرینی بر بهره وری کل عوامل تولید در سه گروه از کشورهای منبع محور(9 کشور از جمله ایران)، کارایی محور(10کشور) و نوآوری محور(16 کشور) با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) طی دوره زمانی 2008-2017 پرداخته است. نتایج مطالعه حاکی از تاثیر مثبت و معنادار شاخص کارآفرینی و هر کدام از پنج شاخص اصلی آن (کارآفرینی نوظهور، کارآفرینی نوپا، کارآفرینی جدید، کارآفرینی تثبیت شده و خروج از کسب و کار) بر بهره وری کل عوامل تولید در گروه کشورهای مورد مطالعه است. ضریب شاخص کارآفرینی نوظهور در کشورهای منبع محور بزرگتر از کشورهای کارایی محور و نوآوری محور است. همچنین تاثیر باز بودن تجاری، فناوری اطلاعات و ارتباطات، آموزش و شدت سرمایه به عنوان متغیرهای کنترلی در الگو، مورد بررسی قرار گرفت که از این میان تاثیر باز بودن تجاری بر بهره وری کل عوامل تولید در کشورهای منبع محور بی معنی و در کشورهای نوآوری محور و کارایی محور مثبت و معنی دار، تاثیر آموزش مثبت و معنادار، تاثیر شدت سرمایه مثبت و معنادار و اثر فناوری اطلاعات و ارتباطات در گروه کشورهای منبع محور و نوآوری محور بی معنی و در گروه کشورهای کارایی محور مثبت و معنی دار است.

هدف اصلی این پژوهش، بررسی بهره وری و کارآیی فنی عوامل تولید در شعب بانک مسکن، با استفاده از شاخص بهره وری مالم کوئیست و روش تحلیل پوششی داده ها است. به این منظور، عملکرد 40 شعبه از شعب بانک مسکن در سطح استان خوزستان، طی سال های مالی 1384ـ1387 مورد بررسی قرار گرفته است. در مجموع، نتایج به دست آمده از تغییرات بهره وری عوامل تولید، با استفاده از شاخص مالم کوئیست، نشان می دهد که بهره وری کل عوامل تولید طی دوره مورد بررسی، از میانگین رشد 6 درصد برخوردار بوده است. تغییرات تکنولوژیکی از دلایل مهم رشد بهره وری شعب در این دوره می باشد. میانگین کارآیی فنی شعب بانک مسکن با گرایش نهاده مدار، با فرض بازده نسبت به مقیاس متغیر طی سال های مورد مطالعه، به ترتیب 88/0، 77/0، 83/0 و 78/0 بوده است.

اندازه گیری بهره وری تولید محصولات کشاورزی موضوعی است که در ماده 35 قانون افزایش بهره وری کشاورزی و منابع طبیعی به آن تاکید شده است. در میان روش هایی گوناگون اندازه گیری بهره وری، روش تحلیل پوششی داده ها و شاخص مالم کوئیست از مقبولیت فراوانی برخوردار می‎باشند. در این پژوهش با استفاده از این روش ها، بهره وری کل عوامل تولید پیاز برای نه استان عمده تولیدکننده این محصول در طول سال های 1379 تا 1389 محاسبه شد. داده های مورد نیاز از آمارنامه های وزارت جهاد کشاورزی تهیه شده و برای پردازش آن ها از نرم افزار Deap 2.1 استفاده شده است. نتایج بررسی نشان دادند که در طول سال های مورد مطالعه بهره وری کل عوامل تولید در زراعت پیاز کشور به مقدار 9.6 درصد کاهش یافته که دلیل آن نبود ارتقای فناوری بوده است. مقدار این کاهش در مناطق گوناگون یکسان نبوده و استان های آذربایجان شرقی (0.07)، اصفهان (0.06)، سیستان و بلوچستان (0.04) و فارس (0.06) کم تر و در جنوب استان کرمان (0.13)، خراسان (0.1)، خوزستان (0.12)، زنجان (0.14) و هرمزگان (0.14) بیش تر بوده است. در میان استان های مورد مطالعه، پیاز کاران استان اصفهان بیش ترین بهبود در کارایی فنی را داشته و در مورد فناوری نیز پیاز کاران استان سیستان و بلوچستان کم ترین کاهش را تجربه کرده اند. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که با آن که تولید پیاز در کشور افزایش یافته، ولی بهره وری نقشی در این افزایش نداشته است و حتی در طول سال های مورد مطالعه پسرفت بهره وری نیز مشاهده می شود. بر اساس یافته های پژوهش توسعه و معرفی روش های نوین و استفاده از تجربیات مناطق موفق می تواند به عنوان راه کاری برای بهبود بهره وری و کاهش اتکا به منابع در تولید پیاز کشور مطرح باشد.